بوتاکس نوعی داروی تزریقی است که از سم بوتولینوم نوع A با خلوص بالا ساخته شده است ، نوروتوکسینی که عضلات را به طور موقت فلج می کند و از باکتری کلستریدیوم بوتولینوم به دست می آید.
کلستریدیوم به طور طبیعی در محیط و دستگاه گوارش حیوانات یافت می شود. معمولاً این باکتری فقط در صورت رشد بیش از حد و ایجاد عفونت سم تولید می کند.
انجمن جراحان پلاستیک آمریکا تخمین زده است که 6.6 میلیون زن در سال 2016 تحت تزریق بوتاکس قرار گرفتند و این محبوب ترین شکل عمل زیبایی با کمترین تهاجم است که در ایالات متحده انجام می شود.
حقایقی سریع درباره بوتاکس :
• از تزریق بوتاکس معمولاً برای کاهش ظاهر خطوط ریز و چین و چروک ها استفاده می شود.
• اخیراً از آمپول بوتاکس برای درمان طیف وسیعی از مشکلات پزشکی استفاده شده است.
• بیماری یا عفونت ناشی از سم بوتولینوم را بوتولیسم می نامند که می تواند کشنده باشد.
موارد استفاده بوتاکس چیست؟
تزریق بوتاکس به شل شدن عضلات صورت کمک می کند و اغلب برای کاهش خطوط ریز و چین و چروک ها استفاده می شود.
یک سری شرایط پزشکی وجود دارد که ممکن است از درمان بوتاکس بهره مند شوند. این شامل موارد زیر است:
• شرایط عصبی عضلانی که بر کنترل عضلات تأثیر می گذارد ، مانند فلج مغزی
• سردردهای شدید میگرنی
• تعرق بیش از حد
• بی اختیاری یا نشت ادرار
• مشکلات دستگاه گوارش ، مانند سندرم روده تحریک پذیر
• اسپاسم پلک ها
• اسپاسم عضلات گردن و شانه
• شرایطی که باعث سفتی شدید عضلات می شود
طبق گفته سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) ، اینکه تزریق بوتاکس در دوران بارداری یا شیردهی بی خطر است یا خیر ، در حال حاضر مشخص نیست.
بوتاکس چگونه کار می کند ؟
پروتئین های نوروتوکسین در داروی بوتاکس با مهار کردن انتقال دهنده عصبی استیل کولین ، بر ایمپالس های عصبی تأثیر می گذارد و به طور موقت از انقباض سلول های ماهیچه ای و فعالیت سلول های غده ای جلوگیری می کند.
در صورت استفاده زیبایی ، بوتاکس به عضلات مورد نظر در صورت یا گردن تزریق می شود و آنها را مجبور به شل شدن می کند و باعث کاهش چین و چروک ها ، خطوط ریز ، پنجه کلاغی ها و خطوط پیشانی و اخم می شود.
همچنین ممکن است سم بوتاکس به طور مستقیم به عضلات بیش فعال یا غدد تزریق شود تا فعالیت آنها محدود شود ، مانند غدد عرق زیر بغل ، عضلات گردن یا عضلات دست.
به طور معمول ، تزریق بوتاکس در طی چند روز پس از تزریق شروع به اثر می کند. بوتاکس فقط یک اثر موضعی دارد ، نه سیستمیک یا کل بدند.
تصور می شود سم بوتاکس قبل از متابولیسم و دفع از بدن ، به مدت 4 تا 6 ماه در بدن یا ناحیه مورد نظر فعال باقی بماند.
زنان باردار و شیرده باید سعی کنند از منابع بالقوه سم بوتولینوم خودداری کنند.
تزریق بوتاکس ایمن شناخته شده است و انتقال آن از مادر به کودک تا کنون گزارش نشده است.
اما ، تزریق بوتاکس حاوی نوروتوکسینی است که می تواند در مقادیر زیاد یا برای افراد حساس به این ماده خطرناک باشد.
بیماری یا عفونت ناشی از سم بوتولینوم را بوتولیسم می نامند. بوتولیسم می تواند تهدید کننده زندگی باشد ، به خصوص در زنان باردار ، نوزادان ، کسانی که از نظر ایمنی بدن دچار مشکل هستند یا از بیماری های دستگاه گوارش رنج می برند.
اگرچه برخی تحقیقات نشان داده است که اندازه ملکول سم بوتولینوم در حین بارداری برای عبور از جفت به دلیل بزرگ زیاد، بعید می باشد ، اما توصیه می شود زنان باردار و شیرده از منابع بالقوه سم ، از جمله برخی غذاها ، خودداری کنند.
تغذیه شیرخواران با غذاهایی که به عنوان منبع رایج بوتولینوم شناخته می شوند مجاز نمی باشد.
علل عمده بوتولیسم عبارتند از:
• عسل
• میوه ها و سبزیجات کنسرو شده
• شربت ذرت
• غذاهایی که برای مدت طولانی گرم نگه داشته شود یا بیرون از یخچال بماند
• پنیر و سس پنیر
• سیب زمینی پخته شده بسته بندی شده
• سیر بطری شده
• روغن های تزریق شده
• گوشت و ماهی تخمیر شده
• زخم های عفونی
اگرچه تحقیقات هنوز محدود است ولی ممکن است تزریق بوتاکس بتواند به سایر اعصاب یا سلولهای بدن نیز سرایت کند و باعث ایجاد علائم ناخواسته شود.
یک مطالعه در سال 2016 شواهدی را نشان داد که سم بوتولینوم تزریق شده در یک ناحیه می تواند از طریق سلولهای متصل به سلول های یا نورون ها، عضلات و غدد غیر هدف را فلج کند.
هر زمان عوارض جانبی همراه با تزریق بوتاکس یا به دنبال آن وجود داشته باشد ، فرد باید فوراً تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد.
تزریق بوتاکس اگرچه بسیار نادر ولی می تواند علائم شدیدی ایجاد کند ،این عمدتا می تواند شامل ناراحتی تنفسی باشد که در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد.
عوارض نادر مرتبط با تزریق بوتاکس عبارتند از:
• بثورات ، جوش ، یا خارش پوست در محل تزریق
• التهاب ، درد ، قرمزی ، تورم و خونریزی در محل تزریق
• فلج عضلانی یا ضعف عضلانی ناخواسته
• مشکل در بلع ، تنفس یا گفتار
• افزایش یا کاهش تولید بزاق یا تعریق
• حالت تهوع ، درد معده و اسهال
• سردرد
• گلو درد
• از دست دادن کنترل مثانه
• عفونت مجاری ادراری
• خستگی غیر قابل توضیح
• افتادگی پلک
• دوبینی یا تاری دید
• علائم شبیه آسم
• سرگیجه یا احساس ضعف
آیا می توان در حین شیردهی فیلر (ژل) زد؟
پاک کردن آرایش قبل از خواب به طور مداوم می تواند از ایجاد خطوط ریز و چین و چروک ها جلوگیری کند.
مشخص نیست که فیلرهای زیبایی چه تاثیری بر نوزادان و شیرخواران دارند.
بنابراین در اکثر موارد ، زنان باردار و شیرده باید از انجام روشهای زیبایی که شامل پر کردن یا حجم دهی می شود ، خودداری کنند.
اگرچه تحقیقات بسیار محدود است ، اما چندین مکمل مختلف ، کرم ها ، روش های درمانی و سبک زندگی ممکن است به بهبود ظاهر خطوط ریز و چین و چروک ها کمک کند و برای خانم های شیرده و باردار مناسب باشد.
جایگزین های بوتاکس
گزینه های جایگزین بالقوه پزشکی برای تزریق بوتاکس شامل موارد زیر است ، اگرچه همه این موارد نباید توسط زنان شیرده استفاده شود:
• طب سوزنی
• ماساژ و حجامت درمانی به صورت ترکیبی یا ورزش صورت
• مکمل ها و کرم های کلاژن
• لایه برداری شیمیایی
• تزریق روغن پودر دارچین و روغن نعناع
• تزریق اسید هیالورونیک
• میکرودرم ابریشن
• توپ های ماساژ صورت
• پچ هایی که حاوی نیتروژن مایع هستند
• پچ ها یا پدهایی که به پیشانی چسبانده می شوند و به کاهش فعالیت عضلات در هنگام خواب کمک می کند
• ، پچ های حاوی پپتیدهای عصبی و ترکیبات جلبکی
• لیزر لایه بردار C02
• کرمهای قوی تجویزی ، حاوی رتینوئید ( ویتامین A ) ، ویتامین C ، ترتینوئین ، اسید آلفا هیدروکسی ، کرم کینراز
روش های خانگی برای چروک
درمان های خانگی که ممکن است به جلوگیری یا کاهش ظهور خطوط و چین و چروک ها کمک کند عبارتند از:
• همیشه از کرم های ضد آفتاب یا کرم هایی استفاده کنید که دارای SPF حداقل 30 باشد و در برابر هر دو اشعه UVB و UVA محافظت نماید.
• در تمام طول روز هیدراته بمانید
• از تخت، چراغ و محصولات برنزه اجتناب کنید
• از محصولات روشن کننده و سفید کننده اجتناب کنید
• همیشه صورت خود را بشویید و آرایش را قبل از خواب پاک کنید
• در برابر آفتاب و باد محافظت داشته باشید از جمله با کلاه ، آستین بلند و عینک آفتابی
• از ماسک یا سرم های خنگی حاوی آب آناناس ، آبلیمو و سرکه سیب استفاده کنید
• از یک اسکراب خانگی که از شکر سفید ریز، مخلوط شده با روغن نارگیل یا روغن زیتون تشکیل شده، استفاده کنید
• از کرم های آبرسان ، روغن ها و سرم ها از جمله آنهایی که غنی از گلیسیرین و اسیدهای هیالورونیک هستند استفاده کنید
مواد مغذی و مکمل جهت مصرف یا استفاده برای کمک به جلوگیری یا کاهش خطوط ریز و چین و چروک ها شامل این موارد هستند:
• انواع میوه ها ، سبزیجات و غذاهای حاوی غلات سبوس دار
• ویتامین C ، E و A
• کاروتنوئیدها
• کراتین
• امگا 3 ، امگا 6 و امگا 9
خلاصه
از آنجا که هنوز مشخص نیست که آیا سم بوتاکس می تواند از طریق شیر مادر به شیرخوار یا در دوران بارداری به جنین منتقل شود یا خیر، اکثر پزشکان توصیه می کنند از درمان بوتاکس در دوران بارداری و شیردهی خودداری شود.
از آنجا که سم بوتولینوم می توانند به مدت 6 ماه یا بیشتر در بدن فعال بمانند ، برای خانمهایی که قصد بارداری دارند ، منطقی است که از تزریق بوتاکس خودداری کنند.